مهندسی‌ برق

مهندسی‌ برق در کانادا یکی‌ از گرایشات اصلی‌ مهندسی‌ و یکی‌ از پر طرفدار‌ترین رشته‌ها برای کاره. مدت‌ها بود که به دنبال یک مهندس برق با سابقه می‌گشتم که خودش از مهاجرین سالهای اخیر باشه و ضمنا حاضر به همکاری و دادن اطلاعات به ما بشه. بالاخره ایشون رو پیدا کردم و واقعا انتظار این همه لطف و همکاری با رویی بسیار گشاده رو نداشتم.

جناب آقای شهرام خادم که حدود ۵ سال پیش به کانادا مهاجرت کردن و برق قدرت خوندن. البته در زمینه لوو ولتاژ هم کار کردن و در هر دو زمینه تخصص دارن. هم‌اکنون خودشون شرکت دارن و مشغول به کار فنی‌ برق هستن.

خوب من متن کامل سوال و جواب‌ها رو واستون میزارم:

سوال: به عنوان اولین سوال دوستانی کا هنوز در ایران هستن در این فرصتی که تا اومدن دارن بهتره وقتشون رو روی چی‌ بزارن؟ منظورم اینه که آیا باید تکنیک خاصی‌ رو که اینجا استفاده می‌شه یاد بگیرن یا توصیه دیگه‌ای بهشون دارید؟

پاسخ: خوب به نظر من اولین کاری که می‌تونن بکنن اینه که رو زبانشون کار کنن. چون واقعا زبان اولین آیتم مهم در بحث کار هست. تا زمانی‌ که شما نتونی صحبت کنی‌ و بشنوی نمیتونی‌ در بحث کار هم موفق باشی‌. پس می‌تونم بگم باید اسکیل‌های ارتباطیشون مثل شنیدن و حرف زدن به انگلیسی‌ رو تقویت کنن. بعد از بحث زبان، در مورد برق باید بگم که رشته برق تفاوتی‌ که با سایر رشته‌های فنی‌ مهندسی‌ داره اینه که دارای تنوع بسیار زیادیه. مثلا در همین گرایش برق قدرت یک مهندس میتونه در بخش پست‌های فشار قوی کار کرده باشه یا در صنعت و در بخش موتورهای الکتریکی و در قسمت تابلو‌های صنعتی و یا برق ساختمون سابقه کار داشته باشه. به طور کلی‌ چون تعداد واحدهای دانشگاهی متفاوت در گرایشات مختلف برق مثل الکترونیک، قدرت، مخابرات و کنترل در نهیات حدود ۳۰ تا ۳۵ واحد بیشتر نیست، بسیاری از دوستان از بخشی به بخش دیگه به راحتی‌ تغییر شغل میدان و می‌تونن خودشون رو با هر قسمتی که کار در اون بخش بیشتر باشه وفق بدن. حیطه کار مهندسین برق از کارهای صنعتی‌ گرفته تا کارهای Low Voltage مثل نصب دوربینهای مدار بسته و یا کارهای کامپوتری و شبکه‌های مخابراتی رو در بر میگیره. پس خیلی‌ نگران موضوع کار اینجا نباشن چون واقعا حیطه کاری بسیار گسترده هست و اگه تخصص لازم رو در کنار زبان خوب داشته باشن به راحتی‌ می‌تونن وارد بازار کار بشن. حالا به عنوان توصیه قبل از اومدن می‌تونم بهشون بگم که اگه میخوان تو شرکت‌های مشاور کار کنن و بخش اعزام سوابق کاریشون در زمینه طراحی هست، باید قبل از هر چیز اتوکد رو به خوبی‌ بلد باشن. قطعا اونایی که علاوه بر دو بعدی، سه بعدی هم کار می‌کنن دستشون جلوتره.

بعد از اتوکد به نظرم PLC از همه مهمتره. چون در بخش صنعت PLC بسیار اهمیت داره .نرم افزارهای تخصصی رشتشون رو هم میتونن کار کنن. مثلا اونایی که در زمینه روشنایی تخصص دارن DIALux نرم افزار خوبیه و یا اونایی که در بخش پست‌های فشار قوی کار می‌کنن می‌تونن از نرم افزار ETAP استفاده کنن. ولی‌ با همه این تفاسیر به نظر من بهتره روی اتوکد و  PLC تمرکز کنن چون ممکن اینجا نرم افزاری در شرکتی که قرار کار کنن مورد استفاده باشه که حتی شما اسمش رو هم نشنیده باشید. و یک نکته دیگه اینکه توصیه میکنم دوستانی که قصد دارن در شرکت‌های مشاور کار کنن، یک سری نرم افزار‌های 3D مثل Revit و  3DMaxرو هم آموزش ببینن. کسانی‌ که اینها رو بلد باشن یک پلّه از بقیه جلوتر خواهند بود.

سوال: آیا دوستانی که یک گرایش از برق رو خوندن می‌تونن به گرایش دیگه ای‌ شیفت کنن؟ منظورم اینه که آیا محدودیت کاری واسشون وجود نداره؟ مثلا کسی‌ که قدرت خونده میتونه بیاد اینجا و کنترل یا مخابرات رو به عنوان رشته کاری خودش انتخاب کنه؟

پاسخ: بله میتونه و هیچ محدودیتی هم وجود نداره. چون اینجا از شما مدرک تحصیلی‌ نمیخوان و هیچ شرکتی به شما نمیگه مدارک تحصیلیت رو بیار تا ما ببینیم. فقط نکته‌ای که وجود داره اینه که شما هر گرایشی رو که به عنوان کار میخواین انتخاب کنید، باید تو اون زمینه تخصص داشته باشید وگرنه بعد از یک مدت کار کردن از کار اوت میشید و این سابقه بسیار بدی رو براتون به جا میذاره.

سوال: خوب بریم سراغ مدرک و سرتیفیکیت. به نظر شما آیا داشتن یک سرتیفیکیت کانادایی میتونه موًثر و مفید باشه یا نه؟ اگه آره چه سرتیفیکیتی رو پیشنهاد میدید و از کجا؟

پاسخ: ببینید داشتن Certificate از مدرک هم مهمتره. اینجا مهندسینی که کالج می‌رن و سرتیفیکیت میگیرن در بحث پیدا کردن کار بسیار موفقترن. من توصیه می‌کنم به جای اینکه وقتشون رو روی ادامه تحصیل بزارن، برن کالج و Certificate لازمه رو بگیرن. بهترین کالج‌ها برای گرفتن سرتیفیکت اول از همه George Brown هست و در قدم‌های بعدی کالج‌های Humber و Seneca. کالج George Brown بسیار بهتر و مهمتره چون لینک‌های بسیار خوبی به صنعت داره و ضمنا تنوع سرتیفیکیت‌ها و دوره‌هاش با بقیه قابل مقایسه نیست. برای اینکه بدونن چه دوره ای‌ واسشون خوبه و به دردشون میخوره به نظر من بهتره برن سایت خود کالج و اونجا واسه رشته خودشون سرچ کنن. چون واقعا تنوع دوره‌ها و سرتیفیکت‌ها بسیار زیاده و مجال اینکه بخوایم همشون رو اینجا اسم ببریم نیست. دوره هایی مثل اعلام حریق، Security، Programing و … حتا برنامه آموزشی اتوکد هم داره که در آخر به شما مدرک کانادایی میدن که به نظر من ارزشش رو داره.

مدت زمان این دوره‌ها هم از ۲ تا ۶ ماه متغیره و بستگی به تعداد ساعت آموزش داره.

سوال: آیا برنامه هایی مثل Co-op رو برای دوستان برق پیشنهاد میدید؟ آیا فکر می‌کنید موثره؟

پاسخ: بله. اتفاقاً این برنامه یکی‌ از بهترین برنامه‌ها برای آشنایی با محیط کار و جذب بازار کار شدنه. البته اینم اضافه کنم که برخی‌ از دوستان تونستن در پایان دوره Co-op همونجا بمونن و کار کنن و برخی‌ دیگه هم موفق به موندن نشدن و بد از پایان دوره بهشون گفتن که دیگه نیازی به اونا ندران. بنابر این دوستان باید بدونن که هیچ تضمینی از این بابت وجود نداره و با آگاهی‌ کامل وارد این برنامه بشن. هرچند در هر صورت سابقه بسیار خوبی واسشون میمونه. چه استخدام بشن و چه نشن.

سوال: آیا به نظر شما داشتن Certificate از الزاماته و یا نه می‌شه با همون رزومه ایران هم اینجا job رو گرفت؟

پاسخ: به نظر من داشتن Certificate خوبه و نه اینکه حتما الزامی باشه. برخی‌ از دوستان رو من دیدم که با همون رزومه ایران تونستن اینجا کار خوب و تخصصی پیدا کنن. خوب این به عوامل زیادی بستگی داره مثل سطح زبان و میزان تخصص شخص و همچنین داشتن ارتباط و نتورک قوی.

سوال: به نظر شما کدوم گرایش برق دارای بازار کار بهتری نسبت به گرایشات دیگه است؟

پاسخ: به نظر من برق قدرت. چون دارای حیطه وظایف بسیار گسترده تری نسبت به سایر گرایشهاست.

سوال: حالا این دوستان برق قدرت کجاها می‌تونن بهتر کار کنن و وارد بازار کار بشن؟

پاسخ: اولین جائی‌ که بستر مناسب کار رو برای این دوستان فراهم می‌کنه صنعت هست. مثل قسمت‌های مختلف کارخونه جات و کارگاه‌های صنعتی. زمینه بعدی کار صنعت ساختمون هست که بازار کار خوبی هم داره. و همچنین پست‌های فشار قوی در ادارات دولتی.

سوال: به نظر شما بهترین شهر برای کار رشته برق کدوم شهر کاناداست؟

پاسخ: قطعا تورنتو. تورنتو یک شهر کاملا صنعتی هست و شرایط کار بسیار بهتری رو واسه دوستان برق داره. بعد از تورنتو کلگری قرار میگیره. هر چند اختلاف اینها با هم بسیار زیاده. اجازه بدید واستون یه آماری رو اعلام کنم. یکی‌ از دوستان من که بسیار مهندس موفق و قابلی هم هست به من میگفت از هر ۲۰ تا جاب پستی که برای مهندسی‌ برق در سایت‌ها گذشته می‌شه، حدود ۱۴ تاش واسه تورنتو هست، ۴ تاش واسه کلگری و ۲ تاش واسه بقیه کانادا. در واقع می‌تونم بگم تورنتو قطب صنعت برق در کاناداست. در کلگری هم به دلیل فعال بودن صنعت نفت، رشته‌های برق و مکانیک بازار کار نسبتا خوبی دارن. هر چند که در مجموع قابل مقایسه با بازار کار تورنتو نیست.

سوال: خوب حالا بریم سراغ اون دست از دوستانی که میخوان واسه خودشون کار کنن. باید از کجا شروع کنن؟ آیا باید Certificate خاصی‌ رو بگیرن؟

پاسخ: من ابتدا اینو بگم خدمتتون که واسه ۲ سال اول من اصلا پیشنهاد نمیدم که واسه خودشون کار کنن. به این دلیل که نه قوانین رو میدونن، نه با فرهنگ کاری اینجا آشنایی دارن، نه بازار کار رو خوب میشناسن و نه اطلاعات کافی‌ راجع به کاری که میخوان انجام بدن دارن. اما به طور کلی‌ پروسه کار به این صورته: اول شما باید برید College of Trade. اگه سابقه کار برق نداشته باشید، بعد از اینکه یک دوره رو اونجا گذروندید باید آزمونش رو بدید. پس از پاس کردن آزمون باید حدود ۹۰۰۰ ساعت در زمینه برق زیر نظر یک License برق کار کنید تا به شما اجازه شرکت در آزمون داده بشه. حالا اگه بتونید مدرکی‌ از ایران نشون بدید که شما ۹۰۰۰ ساعت سابقه کار دارید، مستقیم به شما اجازه شرکت در آزمون داده می‌شه که این آزمون بسیار هم سخته. بعد از پاس کردن این آزمون به شما License برق میدان. این لیسانس به این معنی‌ هست که به شما اجازه داده می‌شه که به برق دست بزنید. حالا شما میتونید تحت نظر کسی‌ که به اصطلاح Master داره شروع به کار کنید. شرایط مستر شدن به این صورت که شما باید ۳ سال تحت نظر یک Master کار کنید و بعد مجدد یک آزمون دیگه هم داره که باید اونو پاس کنید. با پاس کردن اون امتحان شما می‌توانید خودتون به عنوان یک Master مشغول به کار بشید. اما مستر شدن محاسن زیادی داره. مثلا شما میتونید واسه خودتون شرکت داشته باشید، در مناقصات شرکت کنید، کار بگیرید و مجوزات لازم رو برای کار از اداره برق دریافت کنید. البته بسیاری از دوستان بعد از گرفتن لیسانس، با یک Master قرارداد میبندن و اون Master براشون کار میگیره و یا مجوزات لازمه رو تهیه می‌کنه و در نهایت روی کار نظارت هم داره. چون این کار به اسم ایشون هست. البته Master بابت این کار از شما پول دریافت می‌کنه.

سوال: آیا داشتن P.eng برای دوستان رشته برق الزامیه؟ توصیه شما در این رابطه چیه؟

پاسخ: برای اون دست از دوستانی که قصد دارن طراحی کار کنن و در شرکت‌های مشاور مشغول به کار بشن داشتن P.eng رو توصیه می‌کنم. چون بسیاری از شرکتها جزو شرایط استخدامیشون هست. البته اینم باید در نظر داشت که برخی‌ مواقع داشتن P.eng خودش باعث از دست دادن Job می‌شه. چون شرکتی که بخواد شما رو استخدام کنه باید حقوق بیشتری بهتون بده. ولی‌ در مجموعه بسیار توصیه می‌شه گرفتنش.

سوال: و به عنوان آخرین سوال، چه توصیه‌ای به دوستان برق دارید:

پاسخ: از همه مهمتر زبانشون رو تقویت کنن، بار علمیشون رو بالا ببرن، در مورد شرایط کاری مطالعه کنن، روی رزومه خیلی‌ کار کنن، نتورک و روابطشون رو گسترش بدن و از همه مهمتر اینکه راه رو درست انتخاب کنن.

با تشکر از جناب آقای شهرام خادم که واقعا صمیمانه وقتشون رو در اختیار بنده گذاشتن. واسشون آرزوی موفقیت و پیروزی دارم.